Wat is greenwashing?
Greenwashing is een marketingstrategie waarbij bedrijven zich milieuvriendelijker voordoen dan ze in werkelijkheid zijn. De term is een combinatie van het Engelse 'green' (groen, milieuvriendelijk) en 'whitewashing' (iets mooier voordoen dan het is). Bedrijven proberen zo consumenten aan te trekken die waarde hechten aan duurzaamheid, zonder daadwerkelijk duurzame stappen te zetten.
Waarom bedrijven zich schuldig maken aan greenwashing
De druk van consumenten en overheden om te verduurzamen is de afgelopen jaren sterk toegenomen. Bedrijven die hier ogenschijnlijk aan meedoen, kunnen op sympathie rekenen en potentiële klanten aan zich binden. Omdat échte verduurzaming tijd en geld kost, kiezen sommige bedrijven ervoor om slechts een groen imago te creëren in plaats van daadwerkelijk duurzame maatregelen te nemen.
Hoe herken je greenwashing?
Vage of niet-onderbouwde claims
Woorden als "natuurlijk", "milieuvriendelijk" of "duurzaam" worden vaak gebruikt zonder duidelijke onderbouwing. Als een bedrijf geen certificaten of concrete voorbeelden laat zien, kan er sprake zijn van greenwashing.
Gebruik van misleidende beelden of kleuren
Het gebruik van groene kleuren, bladeren of aarde-symboliek op verpakkingen geeft vaak een milieuvriendelijk gevoel. Maar als de inhoud van het product of dienst hier niet mee overeenkomt, is dit een teken van greenwashing.
Overdreven focus op één klein 'groen' aspect
Als een bedrijf een enkel milieuvriendelijk aspect uitlicht, zoals recyclebare verpakkingen, maar de rest van het productieproces allesbehalve duurzaam is, dan wordt de consument misleid over de werkelijke impact.
Achterhouden van belangrijke informatie
Wanneer bedrijven positieve feiten benoemen en schadelijke informatie achterwege laten, ontstaat een onvolledig beeld. Dit is een klassiek voorbeeld van greenwashing om kritiek te voorkomen.
Voorbeelden van bekende greenwashing
Een bekend voorbeeld is modebedrijven die één duurzame kledinglijn lanceren, terwijl de rest van de productie vervuilend blijft. Ook oliebedrijven die hun marketingcampagnes richten op duurzame initiatieven, terwijl fossiele brandstoffen de kern van hun winstmodel blijven, worden vaak beschuldigd van greenwashing.
Wat kun je als consument doen?
Lees verder dan het label
Zoek naar betrouwbare keurmerken zoals het EU Ecolabel of het B Corp certificaat. Deze geven aan dat een product of bedrijf door onafhankelijke instanties is beoordeeld.
Controleer duurzaamheidsverslagen
Serieuze bedrijven publiceren jaarlijks een duurzaamheidsverslag. Lees deze documenten om inzicht te krijgen in wat het bedrijf echt doet op het gebied van duurzaamheid.
Stel vragen
Via sociale media of klantenservice kun je bedrijven aanspreken op hun groene claims. Transparante bedrijven geven eerlijke en volledige antwoorden.
Duurzaam gedrag stimuleren
Greenwashing kan het vertrouwen in duurzaamheid ondermijnen. Consumenten die zich eenmaal misleid voelen, kunnen cynisch worden over echte inspanningen van andere bedrijven. Door bewust te kijken naar wat een bedrijf werkelijk doet, kun je je steentje bijdragen aan een duurzamere samenleving.